مقداد از ياران باوفاى امیرالمومنین عليه السلام مى گويد: نزد (ابوهريره) رفتم ، شنيدم مى گفت : پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود: فكر كردن يك ساعت بهتر از يك سال عبادت است. نزد (ابن عباس) رفتم ، شنيدم گفت : پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود: فكر كردن يك ساعت بهتر از هفت سال عبادت است. نزديك ديگر از اصحاب رفتم و شنيدم از قول پيامبر صلى الله عليه و آله مى گفت : فكر كردن يك ساعت بهتر از هفتاد سال عبادت است.
تعجب كردم كه هر كس به خلاف ديگرى نقل مى كند، نزد پيامبر صلى الله عليه و آله رفتم و هر سه قول را نقل كردم. پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود: همه آن سه نفر راست مى گويند، سپس (براى روشن شدن مطلب ) آن سه نفر را خواست و آنها حاضر شدند، من هم بودم.
پيامبر صلى الله عليه و آله به ابوهريره فرمود: تو چگونه فكر مى كنى ؟ عرض كرد: طبق آنچه خداوند در قرآن فرموده : (صاحبان خرد در اسرار آفرينش آسمانها و زمين مى انديشند)، من هم درباره اسرار آسمان و زمين مى انديشم . پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود: فكر كردن يك ساعت تو بهتر از يك سال عبادت است.
سپس به ابن عباس فرمود: تو چگونه فكر مى كنى ؟ او در پاسخ گفت : (من درباره مرگ و وحشت روز قيامت مى انديشم ) پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود: فكر كردن يك ساعت تو بهتر از هفت سال عبادت است.
بعد به آن صحابه فرمود: تو چگونه مى انديشى ؟ او در پاسخ عرض كرد: (من درباره آتش جهنم و وحشت و سختى آن مى انديشم). پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود: فكر كردن يك ساعت تو بهتر از هفتاد سال عبادت است.
به اين ترتيب ، مساله اختلاف در انواع تفكر و انديشه حل گشته و روشن شد كه پاداش فكر كردن بستگى به نيتها دارد.
داستانها و پندها 5 / 87 - تفسير روح البيان 80/ 440