دکتر سید علی مرعشی روز دوشنبه در گفت وگو با ایرنا افزود: سؤالی که ممکن است به ذهن خیلی از افراد خطور کرده باشد این است که این ادعا که شرکت در عزاداری محرم افراد را افسرده می‌کند آیا مبنایی از صحت دارد یا خیر؟

وی گفت: درفضای مجازی و شبکه های اجتماعی برخی افراد مرتب بر این طبل می‌کوبند که عزاداری‌ محرم برای سلامت روان مضر بوده و سبب افسردگی می‌شود.

مرعشی ادامه داد: در پژوهشی که دراین زمینه انجام دادیم و در مجله دستاوردهای روانشناختی دانشگاه شهید چمران اهواز دوره چهارم شماره یک سال 1392 چاپ و منتشر شده، به افرادی که در آیین عزای امام حسین (ع) شرکت می‌کردند و کسانی که شرکت نمی‌کردند (به عنوان گروه شاهد) پیش از شروع دهه اول محرم پرسشنامه افسردگی 'بک' داده شد و پس از پایان دهه اول محرم دوباره هر دو گروه مورد آزمون قرار گرفتند (پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون).

عضو هیات علمی‌دانشگاه شهید چمران اهواز بیان کرد: بر اساس نتایج، مقایسه میانگین نمره افسردگی 2 گروه در تحلیل واریانس، در میان شرکت‌کنندگان، کسانی که افسردگی نداشتند پس از عزاداری هم افسرده نشدند، و نمره افسردگی افراد افسرده پس از شرکت در آیین عزای امام حسین (ع) کاهش‌ یافته و میانگین آن به زیر حد طبیعی رسیده بود.

وی گفت: بنا براین فرض افسرده شدن به دلیل شرکت در عزاداری محرم رد، و بلکه خلاف آن تایید شد. به این معنی که شرکت در عزاداری محرم برای سلامت روانی مفید است و سبب کاهش افسردگی یا بهبود آن می‌شود.

مرعشی بیان کرد: اما چگونه شرکت در یک جلسه غم‌انگیز باعث کاهش افسردگی می‌شود؟ این جلسات چه فرقی با بقیه جلسات غم‌انگیز دارند؟

این پزشک و متخصص روانشناسی با اشاره به 6 مکانیزم پیشنهادی بر اساس مکانیزم‌های مورد قبول در مکاتب روانشناسی عرفی بیان کرد: از جمله این مکانیزم‌ها این است که افراد، برون ریزی یا تخلیه هیجانی می‌کنند و این باعث می‌شود هیجانات منفی باقیمانده تقلیل یابد.

وی گفت: همچنین اگر کسی احساس گناه حل‌نشده‌ای دارد، ممکن است گرایش به افسردگی پیدا کند. اما با شرکت در عزاداری و امید به رحمت خدا، این امید احساس گناه را تا حدی خنثی و افسردگی را برطرف می‌کند.

مرعشی افزود: یکی از دلایل افسردگی احساس تنهایی است؛ شرکت در آیین عزاداری امام حسین (ع) همراه با خیل عظیمی‌از افراد باعث می‌شود فرد خودش را تنها نبیند و خود را عضو یک گروه منسجم بزرگی بنام گروه عزاداران امام حسین (ع) تلقی کند و به این ترتیب احساس حمایت اجتماعی می‌کند.

عضو هیات علمی‌دانشگاه شهید چمران اهواز ادامه داد: از دیگر مکانیزم های پیشنهادی این است که ضعف سرمایه‌های معنوی سبب افزایش آسیب‌پذیری روانی از جمله استعداد افسردگی می‌شود؛ در عزاداری سیدالشهدا (ع)، حجم بالایی از سرمایه‌های معنوی قابل اکتساب است.

وی بیان کرد: افراد افسرده یا در معرض ابتلا به افسردگی، در آیین عزاداری حسینی این فرصت را می‌یابند تا مصایب خود را با مصایب امامشان که او را از خود بهتر می‌دانند مقایسه کرده و از دیدگاه شناختی بزرگ‌نمایی مصایب خود را متوقف کنند.

مرعشی گفت: آنها در این روند متوجه می‌شوند که عزیزتر از آنها در درگاه خداوند تعالی مشکلات بزرگتری داشته است و این تحمل مشکلات را برای عزاداران آسان می‌کند.

این پزشک و متخصص روانشناسی با بیان اینکه یکی از دلایل افسردگی احساس پوچی، بی‌هدفی و بی‌معنایی است ادامه داد: در آیین سوگواری سیدالشهدا (ع)، فرد این فرصت را می‌یابد تا همسو با ایشان زندگی پرمعناتر و هدفمندتری را شروع کند و به این ترتیب از افسردگی فاصله می‌گیرد.

منبع: ایرنا