ناگفته پيداست كه دو گام نخستين، يعني بنياد دين و ستونهاي آن از عقلانيت مطلق برخوردار هستند.

اولويت نخستين پروژه در حركتهاي تفاهمي، بيان عقلانيت مطلق اين دو گام مي‌باشد. و ممكن است مقصود از اين كه «اصول دين تقليدي نيست» نيز همين امر باشد.

و همچنان كه خواهد آمد نخستين اولويت حركتهاي تدافعي نيز دفع تهاجماتي است كه به عقلانيت دين در اين مرحله صورت پذيرفته است.

و نيز هدف اوليه حركت تهاجمي به مواضع ساير تفكرها و اديان، بيان خلل در عقلانيت آنها مي‌باشد.

بدين ترتيب با اولين حاصل پروژه آشنا شديم.

پايان مرحله پيشين، ما را در آستانه‌ي حجت الهي قرار مي‌دهد؛ يعني عقل ما گريزي نمي‌بيند از اين كه بايد سراغ حجت الهي رفته، و در آستانه او زانو زده و دين را از او بگيرد. اين مطلب همان عقلانيت بنياد دين است.

اما كاري كه در رابطه مستقيم با بخشهاي فرعي بايد انجام داد عبارت است از:

عقلانيت ساير بخشهاي دين در دو مرحله اثبات مي‌شود مرحله ثبوت و مرحله اثبات.

حركت تفاهمي تحقيق در تحقيق به اين امر مي‌پردازد كه در مرحله ثبوت آنچه مسلما از دين است نه تنها هيچ تنافي با عقل ندارد، بلكه تضاد عقل و وحي محال است.

اما در مرحله‌ي اثبات، با توجه به قصور و محدوديت عقول (در غير از معصومين) در مقام اثبات هيچ ضرورتي بر لزوم بيان علمي عقلانيت بخشهاي فرعي دين، وجود ندارد. توضیح این مطلب را در بحث «عقلانیت تعبد» می‌بینید.

البته اين امر هيچ منافاتي ندارد كه عقلانيت دين در بسياري از مسايل قابل درك و نيل عمومي باشد (همچنان كه چنين است).

با این همه ترديدي نيست اگر ثابت شود بخشي از فروع دين در تضاد با عقلانیت است (که چنین نیست)، مشكل ساز خواهد شد.

حاصل مراحل پیشین، رسیدن به نظام علمي مستحكم دین كه نخستین برداشت و نتیجه گیری از پروژه است.

با کشف نظام علمی دین بسیاری از اختلافات برون دینی و درون دینی کاسته می‌شود.