بدیهی است كه حركت از صفر با مشتركات كاملا فراگیر، نمی‌تواند به هیچ مجموعه‌ی انسانی وابسته باشد؛ حاصل چنین حرکتی، ویژگی‌های زیر است:

۱- تعمیم آن كامل و صد در صد می‌باشد؛

۲- از این رو لازم است از بین المللی‌ترین زبانها[1] استفاده نمود؛

۳- تعیین كننده‌ی مسیر تمامی ریز حركتهای شاخه‌های فرعی است؛

۴- تأثیر گذار بر ارزش تمامی شاخه‌ها می‌باشد؛

۵- جامعترین و بنیادی‌ترین و معقول‌ترین حركت می‌باشد.

۶- حلقه‌های مفقوده میان آغاز و پایان مسیر محور ادراكی كشف می‌گردد؛

۷- انطباق تمامی مبانی و منطق‌ها و… با این حركت ضروری است؛

اما در ابتدا لازم است بررسی نمود: الف) «آیا چنین حركتی امكان تحقق دارد؟» اگر پاسخ مثبت است: ب) «آیا تنها یك حركتِ این چنینی وجود دارد و یا چندین حركت؟» و ج) «هر حركتی بر چه اصول اولیه و موضوعه[2] و مواد و مبانی و… ضروری استوار است؟» و د) «آیا امور تكمیلی و ترجیحی در این حركت وجود دارد؟»

بدیهی است كه اگر حركت از صفر تعدد داشته باشد، مسایل گذشته نسبت به تك‌تك حركتها جاری و ساری است.

حركت از صفر با مشتركات نسبتا فراگیر، وابسته‌ی به یك مجموعه‌ی انسانی می‌باشد؛ این مجموعه ممكن است وابسته به یك دین باشد یا یك مذهب یا یك فلسفه و مكتب فكری و…. بنا بر این:

۱- تعیین مجموعه‌ی مربوطه كاملا ضروری است؛[1]

۲- با در نظر گرفتن پیش فرضهای مجموعه‌ی خاص، تعمیم آن نسبی است؛

۳- زبان آن بین المللی نیست؛

۴- تمامی ریشه‌ها بر آن حاكم هستند؛

۵- بنا بر این لازم است با ریشه‌ها سازگاری داشته باشند

كاربرد حركت از نقطه‌ی صفر با مشتركات نسبتا فراگیر، در حركتهای ادراكی است كه در یكی از محدوده‌های زیر قرار دارد: بحث در داخل منطقها، بحث در داخل فلسفه‌ها، بحث در داخل ادیان، بحث در داخل مذاهب، بحث در داخل فرقه‌ها، مكاتب فكری، رشته‌های علوم و…

به دلیل این كه ارزش این گونه حركتهای ادراكی، بستگی به درجه‌ی سازگاری با ریشه‌ها دارد، از این رو باید وضعیت سازگاری آن با ریشه‌ها مشخص گردد كه آیا این حركت با حركتهای ریشه‌ای كاملا سازگار است؟ (كه در این صورت بالاترین ارزش را داراست) یا نسبتا سازگار است؟ یا هیچ سازگار نیست؟ (فرض اخیر یك تضاد آشكار است كه زمانی باید حل گردد، یا با دست كشیدن از ریشه‌ها و یا رها كردن شاخه‌‌های كنونی) و یا سازگاری آن بررسی نشده است؟ (این فرض بسیار شبیه به حركت از موقعیت كنونی ادراك است).

چگونگی سازگاری در حركت ادراكی از موقعیت كنونی، در بحث «تحقیق در تحقیق» بررسی می‌شود. از این رو در این جا به آن نمی‌پردازیم.

مقصود از مشتركات تا كمی فراگیر، مشتركاتی هستند كه تنها در یك مسأله‌ی خاص از سوی محققین آن رشته پذیرفته شده است؛ بنا بر این:

۱- دارای پایین‌ترین سطح اشتراك هستند؛

۲- تمامی مختصات مشتركات نسبتا فراگیر، البته با شدت بیشتری در این مورد نیز پیاده می‌شود.

ویژگی‌های حرکت از موقعیت کنونی ادراکی با سازگاری كامل با ریشه‌ها عبارت است از:

۱- رعایت و انطباق تمامی اصول اولیه و موضوعه و مبانی

۲- پس از نظر انسجامی دارای بالاترین ارزش می‌باشد

۳- بنا بر این بحث مبنایی موضوع ندارد

۴- پس تنها به بحث بنایی باید پرداخت

ویژگی‌های حرکت از موقعیت کنونی ادراکی با سازگاری متوسط با ریشه‌ها عبارت است از:

۱- اصول اولیه و موضوعه و مبانی نسبتا مراعات شده است

۲- پس ارزش انسجامی كامل ندارد

۳- بنا بر این بحث مبنایی موضوع دارد، اما عملا به «حركت از نقطه‌ی صفر با مشتركات نسبتا فراگیر» بازمی‌گردد

۴- بحث بنایی موضوع دارد

ویژگی‌های حرکت از موقعیت کنونی ادراکی با عدم سازگاری مطلق با ریشه‌ها عبارت است از:

۱- اصول اولیه و موضوعه و مبانی به هیچ وجه مراعات نشده است

۲- پس ارزش انسجامی آن كاملا منفی است

۳- این فرض یك تضاد آشكار است كه حل آن منحصر است به دست كشیدن از ریشه‌ها و یا رها كردن شاخه‌‌های كنونی

۴- حل اساسی نخست و بهترین راه، بازگشت به «حركت از نقطه‌ی صفر با مشتركات كاملا فراگیر» است

ادامه ناسازگاری با ریشه‌ها و نپذیرفتن حرکت از صفر، نشان از بیماری ادراکی و بطلان مواضع دارد که در این صورت باید سراغ راه‌های دیگری رفت. مانند:

۵- حل اساسی دوم «به كارگیری منطق و سلاح تهاجم بر علیه خود مهاجم» است

۶- راه حل مرتبه‌ی سوم، پرداختن به عدم سازگاری و انسجام تهاجم انجام شده كه عمدتا با «ایراد نقض» و بیان «تالی فاسدها» عملی می‌شود

۷- راه حل مرتبه‌ی چهارم استفاده از قاعده‌ی الزام می‌باشد

و در نهایت:

۸- افشا كردن رسوایی‌های باطل كه با تزویر استتار شده است

۹- برملا ساختن اهداف سوء پنهان كه پایان حقیقی كار مهاجم است[1]

ویژگی‌های حرکت از موقعیت کنونی ادراکی با عدم بررسی سازگاری با ریشه‌ها عبارت است از:

۱- مقصود از عدم بررسی سازگاری این است كه اتصال حلقه‌های ادراكی از موقعیت صفر تا كنون مورد توجه تفصیلی نیست؛ از این رو در بازبینی مجدد، با نقاط ابهام فراوانی برخورد می‌گردد.

۲- این گونه حركت ادراكی، پس از صورت «عدم سازگاری مطلق»، غیر علمی‌ترین حركتهاست.

۳- ولی متأسفانه بسیار رایج است.

راه حل مناسب در برخورد با این گونه حركتها در مرحله‌ی نخست:

۴- محور قرار دادن مشتركات می‌باشد

۵- از این رو باید در شناخت مشتركات تلاش نمود

۶- اصلی ترین مشتركات تحقیق در تحقیق (استنباط) است

۷- مشتركات متوسط به حسب مورد عبارت است از: منطقها، فلسفه‌ها، ادیان، مذاهب، مكاتب و…

راه حل مناسب در برخورد با این گونه حركتها در مرحله‌ی دوم:

۸- حل اساسی نخست و بهترین راه بازگشت به «حركت از نقطه‌ی صفر با مشتركات كاملا فراگیر» است.

۹- حل اساسی دوم «به كارگیری منطق و سلاح تهاجم بر علیه خود مهاجم» است.

۱۰- راه حل مرتبه‌ی سوم پرداختن به عدم سازگاری و انسجام تهاجم انجام شده كه عمدتا با «ایراد نقض» و بیان «تالی فاسدها» عملی می‌شود.

۱۱- راه حل مرتبه‌ی چهارم استفاده از قاعده‌ی الزام می‌باشد.

و در نهایت:

۱۲- افشا كردن رسوایی‌های باطل كه با تزویر استتار شده است.

۱۳- برملا ساختن اهداف سوء پنهان كه پایان حقیقی كار مهاجم است.

مسلما هزینه دفاع در مقابل تهاجم، قابل مقایسه با پاسخ یک پرسش و مانند آن نیست؛ پس باید تهاجم واقعی از تهاجم‌نمایی جدا نمود.

با تفکیک تهاجم واقعی از تهاجم نمایی می‌توان از بسیاری از هزینه‌های بی‌جا پرهیز گردد.

برای دستیابی به این مهم، توجه به اموری چند بایسته است.

در ادامه توجه شما را به این امور جلب می‌کنیم.

توسعه‌ی صلح در حركت تدافعی، با تحقیق علمی تحقق می‌پذیرد، از این رو شناخت بنیاد و پشتوانه‌ی علمی تهاجم، ضروری است.

در بحث «نقش شبهه و شبهه افكنان در تهاجم شناختی» گذشت كه اساس تهاجم از نظر علمی سه گونه است:

۱- تهاجمهای اتهامی؛ مانند:

1.1- اتهامات كاملا غیر واقعی

1.2- اتهامات ناشی از تحریف

2- تهاجمهای بر اساس اشتباه مانند:

2.1- اشتباه در شناخت موضوع بحث

2.2- در تشابه موضوعات (نقضهای بی‌مورد)

3- تهاجمهای با اساس

3.1- اصول بنیادین و حیاتی

3.2- موضوعات متوسط و فرعی

3.3- سازگاری و انسجامی (نقضها)

3.4- منابع غیر قابل التزام از سوی جبهه‌ی مورد تهاجم

3.4.1- مستندات مشكل آفرین

3.4.2- اقوال مشكل آفرین

بدیهی است كه گام سوم یعنی «شناخت نوع تهاجم» نقش مؤثری در گام چهارم دارد.

تهاجم شیوه‌ها و روش‌های بسیار متنوعی دارد.

شناخت شیوه‌های كاربردی مهاجمین نقش فوق العاده‌ای در شکست و یا موفقیت دفاع دارد؛ از این رو در هر تهاجمی، علاوه بر منطق تهاجم، شیوه‌های کاربردی نیز شناخته شود و حرکت تدافعی بر اساس آن تنظیم گردد.

خطرات تهاجمات شناختی یکسان نیست بلکه درجه خطر در آنها متفاوت است.

از این رو در پرداختن به حرکت تدافعی، شناسایی ویژگی‌های خطر و دامنه‌ی آن، عنصر اصلی در اولویت بندی دفاع است. پس در شناخت آن نباید کوتاهی نمود.

سرفصلهای بعدی به این دو مهم می‌پردازد.

پس از شناخت نوع تهاجم، باید حركت مناسب با آن را بشناسیم.

الف- حركت مناسب در تهاجمهای اتهامی، افشاگری است. افشاگری مناسب با تهاجمات بی‌اساس دو نوع است: 1ـ افشاگری در بی اساس بودن شبهه و 2ـ افشاگری در انگیزه‌ی سوء شبهه افكن

ب- حركت مناسب در تهاجمهایی كه بر اساس اشتباه صورت پذیرفته است نیز افشاگری است. افشاگری مناسب با تهاجمات بر اساس اشتباه نیز دو نوع است: 1ـ افشاگری در بی اساس بودن شبهه و 2ـ افشاگری در نادانی شبهه افكن

ت- تهاجمهای گروه سوم یعنی تهاجمات با اساس از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ پس نیازمند تمركز بیشتری است.

نخستین مرحله، «تغییر فاز از تدافعی به تفاهمی» است، و باید به سوق دادن حركت تهاجمی به سوی حركت تفاهمی، یعنی محوریت بخشیدن به مشتركات، اندیشید؛ از این رو باید در شناخت مشتركات تلاش نمود. البته اولویت نخست در این مرحله «حركت از نقطه‌ی صفر با مشتركات كاملا فراگیر» است و سپس نوبت به اصلی‌ترین مشتركات یعنی «تحقیق در تحقیق» می‌رسد، و در نهایت مشتركات متوسط كه به حسب مورد عبارت است از: منطقها، فلسفه‌ها، ادیان، مذاهب، مكاتب و…

گر چه حركت تفاهمی منصفانه‌ترین روش برای قضاوت میان منطقهای گوناگون و نظریات متفاوت می‌باشد، اما تغییر فاز در بیشتر موارد، با توجه به ماهیت تهاجم، با دو مشكل جدی همراه است:

1ـ تغییر فاز از تدافعی به تفاهمی تا اندازه‌ای نیاز به زمان و حوصله‌ی بیشتری دارد؛

2ـ تنزل مطالب علمی به شكل نامحدود ممكن نیست و در پاره‌ای از مسایل چاره‌ای جز بالا بردن سطح عقل و درك مخاطبین وجود ندارد؛ این در حالی است كه غیر متخصصین، توانایی درك بحثهای علمی و بنیادین را ندارند؛

در نتیجه تغییر فاز از تدافعی به تفاهمی، عملا در شرایط فوریتی ثمر بخش نیست.

مرحله‌ی دوم به كارگیری حركتهایی در خود فاز تدافعی است. این حركتها به ترتیب اولویت عبارتند از:

1) به كارگیری منطق و سلاح تهاجم بر علیه خود مهاجم

2) پرداختن به عدم سازگاری و انسجام تهاجم انجام شده كه عمدتا با «ایراد نقض» و بیان «تالی فاسدها» عملی می‌شود

3) استفاده از قاعده‌ی الزام[1] یعنی مبانی مورد قبول مهاجم، هر چند این مبانی در نظر ما نادرست است

4) مقابله به مثل

4.1) پاسخ نقض به نقض

4.2) مستندات مشكلدار مهاجم

4.3) اقوال مشكلدار مهاجم.

5) و در نهایت افشا كردن رسوایی‌های باطل كه با تزویر استتار شده است

6) برملا ساختن اهداف سوء پنهان كه پایان حقیقی كار مهاجم است[2]

توجه به دو نكته لازم است:

نكته‌ی نخست: دفاع از حقیقت، بر اساس همان محورهای بنیادینی است كه پیش از این گفتیم؛ یعنی 1ـ بیان حقایق به بهترین شكل (شكل واقعی حق) 2ـ نشان دادن باطل به زشت‌ترین شكل (شكل واقعی باطل)؛ البته این دو محور اساسی‌ترین محورها هستند و هر یك دارای زیر شاخه‌هایی هستند كه نباید از آنها غفلت ورزید.

نكته‌ دوم: شیوه دفاع و عملیاتی كردن آن، خود بحثی است در راستای «توسعه‌ی قدرت/ بخش رسانه‌ها/ شاخه‌ی مناظره و…». این مباحث در اجرای حركت تدافعی باید مورد نظر قرار گیرد.

شناختهای پیشین ما را یاری می‌کند تا آن چه بایسته و شایسته است سرمایه گذاری نماییم.

روشن است که سرمایه گذاری برای بهرمندی شیوه‌های یاد شده، از تنوع بسیار فراوانی برخوردار است که جمع آوری آنها ممکن و میسر نیست. اما همه آنها در سه شاخه کلی جای دارند:

1ـ سرمایه گذاری روانی؛ در این شاخه تلاش می‌شود خفتگان را بیدار و غیرت سست ارادگان را برانگیخت.

2ـ سرمایه گذاری علمی؛ در این شاخه تلاش می‌شود ریشه تهاجم از منظر علمی خشکانده شود. جان کار در این مرحله نشان دادن بی اساس بودن شبهه‌ی شبهه‌افکنان است.

3ـ سرمایه گذاری عملی؛ و در نهایت باید کارهای علمی به دست آمده را با تبلیغ مناسب به میان توده مردم آورد تا تلاشهای علمی به ثمر بنشیند.