در قرن دهم، شیخ احمد اردبیلی مقدس، بزرگِ علمای نجف در آن هنگام بود. وی کتاب الرحلة لطلب العلم، را نوشته است.
از جمله کسانی که به سوی شیخ هجرت نمودهاند، شیخ حسین فرزند شهید ثانی و خواهر زادهاش، سید محمد، بودند.
این دو به شیخ گفتند: ما نمیتوانیم مدتی طولانی اقامت در اینجا نماییم. لذا میخواهیم نزد شما به شیوهای که بیان میکنیم، تحصیل نماییم اگر صلاح بدانید؟
گفت: آن شیوه کدام است؟
گفتند: ما مطالعه میکنیم و هر چه را که فهمیدیم و نیازی به توضیح نداشته باشیم، فقط عبارت را میخوانیم و توقف نمینماییم و آنچه نیاز به بحث و توضیح باشد، شما درباره آن صحبت کنید.
شیخ این شیوه را پسندید.
آنان نزد وی کتابهایی در اصول و منطق و کلام و غیره، همچون شرح مختصر عضدی و شرح شمسیه و حاشیه آن و شرح مطالع و غیره را، خواندند.
شیخ قدس الله روحه، در حال نوشتن شرحی بر ارشاد بود که قسمتهایی از آن را به آنها میداد و میگفت: به عبارتهای آن دقت کنید و آنچه را میخواهید از آن را اصلاح نمایید زیرا میدانم که بعضی از عبارتهای من، فصیح نیستند.
نیکی و خوش نفسی مقدس اردبیلی را ببینید که چگونه در مقابل شاگردانش تواضع میکند!
جمعی از شاگردان شیخ، شرح مختصر عضدی را نزد وی میخواندند که مدتی طولانی به آن مشغول بودند و هنوز مقداری مانده بود و نیاز به زمان زیادی بود تا به پایان برسد.
این در حالی بود که آن شیخ حسین و سید محمد در هنگام درس چندین ورق را بدون بحث و سؤال تنها میخواندند و رد میشدند.
سایر شاگردان با استهزا به این شیوه درس خواندن آنان میخندیدند.
هنگامی که مقدس اردبیلی متوجه شد، بسیار ناراحت شد و به آنان گفت: بزودی اینان به شهرهایشان میروند و تألیفاتشان بسوی شما میآید در حالی که شما شرح مختصر میخوانید.
آن دو نفر پس از اقامتی کوتاه مراجعت کردند. شیخ حسن کتاب «المعالم» و «المنتهی» را نوشت و سید محمد، کتاب «المدارک» را.
این کتابها پیش از وفات مقدس اردبیلی به عراق رسیدند.
منبع: کتاب داستانهایی از نجف اشرف، صفحهی 197 با تصرف
در قرن دهم، شیخ احمد اردبیلی مقدس، بزرگِ علمای نجف در آن هنگام بود. وی کتاب الرحلة لطلب العلم، را نوشته است.
از جمله کسانی که به سوی شیخ هجرت نمودهاند، شیخ حسین فرزند شهید ثانی و خواهر زادهاش، سید محمد، بودند.
این دو به شیخ گفتند: ما نمیتوانیم مدتی طولانی اقامت در اینجا نماییم. لذا میخواهیم نزد شما به شیوهای که بیان میکنیم، تحصیل نماییم اگر صلاح بدانید؟
گفت: آن شیوه کدام است؟
گفتند: ما مطالعه میکنیم و هر چه را که فهمیدیم و نیازی به توضیح نداشته باشیم، فقط عبارت را میخوانیم و توقف نمینماییم و آنچه نیاز به بحث و توضیح باشد، شما درباره آن صحبت کنید.
شیخ این شیوه را پسندید.
آنان نزد وی کتابهایی در اصول و منطق و کلام و غیره، همچون شرح مختصر عضدی و شرح شمسیه و حاشیه آن و شرح مطالع و غیره را، خواندند.
شیخ قدس الله روحه، در حال نوشتن شرحی بر ارشاد بود که قسمتهایی از آن را به آنها میداد و میگفت: به عبارتهای آن دقت کنید و آنچه را میخواهید از آن را اصلاح نمایید زیرا میدانم که بعضی از عبارتهای من، فصیح نیستند.
نیکی و خوش نفسی مقدس اردبیلی را ببینید که چگونه در مقابل شاگردانش تواضع میکند!
جمعی از شاگردان شیخ، شرح مختصر عضدی را نزد وی میخواندند که مدتی طولانی به آن مشغول بودند و هنوز مقداری مانده بود و نیاز به زمان زیادی بود تا به پایان برسد.
این در حالی بود که آن شیخ حسین و سید...