در حدیثی این چنین آمده است:
عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص ثَلَاثَةٌ إِنْ لَمْ تَظْلِمْهُمْ ظَلَمُوكَ السَّفِلَةُ وَ زَوْجَتُكَ وَ خَادِمُك
نکاتی درباره حدیث:
1) در شرح نهج البلاغه به جای خادم ابن آمده است
ثلاثة إن لم تظلمهم ظلموك عبدك و زوجتك و ابنك.
2) در برخی نسخ واو نیست برخی با واو آمده است:
ثَلَاثَةٌ وَ إِنْ لَمْ تَظْلِمْهُمْ ظَلَمُوكَ السَّفِلَةُ وَ زَوْجَتُكَ وَ خَادِمُكَ
برخی از محققین نیز به همین روایت استشهاد کرده اند بر اسقاط واو در متون روایی
بر همین اساس هم در ترجمه فهری این چنین آمده است:
يعنى سه طايفه بر تو ستم خواهند كرد هر چند تو بر آنان ستمى روا ندارى بنا بر اين احتياجى بتوجيه روايت نيست.
3) در همین زمینه در برخی روایات دیگر این گونه آمده است:
يَا عَلِيُّ ثَلَاثَةٌ إِنْ أَنْصَفْتَهُمْ ظَلَمُوكَ السَّفِلَةُ وَ أَهْلُكَ وَ خَادِمُكَ
4) برخی از شراح روایت را این گونه تفسیر کرده اند:
4/1) و ان لم تظلمهم أنت لكن انهم ظلموك لدناءة طبعهم و نقصان عقولهم و سوء أخلاقهم
4/2) المراد بيان الحقيقة و الواقع من روحيّات هؤلاء لا تجويز ترك الإنصاف يعنى أن هؤلاء الاصناف يكونون كذا فلا بدّ من المدارأة معهم و التحمّل لاذاهم و تمرّدهم
به نظر میرسد اخیر بهترین وجه باشد
۵) ممکن است گفته شود که روایت در مقام بیان این است که:
اولا سطح توقع و انتظار خودت را از این افراد پایین بیاور
ثانیا با آنها با رفق و مدارا رفتار کن
ثالثا بیشتر مراقب باش تا زمینه ظلم کردن به تو فراهم نشود.
در حدیثی این چنین آمده است:
عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص ثَلَاثَةٌ إِنْ لَمْ تَظْلِمْهُمْ ظَلَمُوكَ السَّفِلَةُ وَ زَوْجَتُكَ وَ خَادِمُك
نکاتی درباره حدیث:
1) در شرح نهج البلاغه به جای خادم ابن آمده است
ثلاثة إن لم تظلمهم ظلموك عبدك و زوجتك و ابنك.
2) در برخی نسخ واو نیست برخی با واو آمده است:
ثَلَاثَةٌ وَ إِنْ لَمْ تَظْلِمْهُمْ ظَلَمُوكَ السَّفِلَةُ وَ زَوْجَتُكَ وَ خَادِمُكَ
برخی از محققین نیز به همین روایت استشهاد کرده اند بر اسقاط واو در متون روایی
بر همین اساس هم در ترجمه فهری این چنین آمده است:
يعنى سه طايفه بر تو ستم خواهند كرد هر چند تو بر آنان ستمى روا ندارى بنا بر اين احتياجى بتوجيه روايت نيست.
3) در همین زمینه در برخی روایات دیگر این گونه آمده است:
يَا عَلِيُّ ثَلَاثَةٌ إِنْ أَنْصَفْتَهُمْ ظَلَمُوكَ السَّفِلَةُ وَ أَهْلُكَ وَ خَادِمُكَ
4) برخی از شراح روایت را این گونه تفسیر کرده اند:
4/1) و ان لم تظلمهم أنت لكن انهم ظلموك لدناءة طبعهم و نقصان عقولهم و سوء أخلاقهم
4/2) المراد بيان الحقيقة و الواقع من روحيّات هؤلاء لا تجويز ترك الإنصاف يعنى أن هؤلاء الاصناف يكونون كذا فلا بدّ من المدارأة معهم و التحمّل لاذاهم و تمرّدهم
به نظر میرسد اخیر بهترین وجه باشد
...