حقیقت تقلید، واقعیتی است که عملا در بیشتر ابعاد زندگی پذیرفته شده است، اما با نام‌های دیگر و اشکال متفاوت. البته مقصود از پذیرفته شدن تقلید، این نیست که تمامی موارد آن، عقلایی و درست است. بلکه مقصود این است که با صرف نظر از درستی و نادرستی آن، این امر واقعیتی است که در تمامی جوامع بشری به شکل گسترده مشهود است. تقلید با همه شیوع و رواجی که در جامعه دارد، احیانا مورد اشکالاتی قرار می‌گیرد، که عمدتا در حوزه دینی است. سیر علمی اقتضاء می‌کند که در آغاز حقیقت تقلید را بشناسیم (مقام ثبوت). در این مرحله موضوع بحث، یعنی حقیقت و واقعیت تقلید معین می‌شود. سپس به درستی آن از منظر خرد و دین بپردازیم (مقام اثبات از منظر خرد و دین). و در نهایت شبهات و هیاهوهای مطرح شده در تقلید را بررسی نماییم. (مقام مانع) پس در آغاز، بر تجزیه و تحلیل تقلید متمرکز می‌شویم تا در پرتو آن بتوانیم درستی و نادرستی آن را درک نماییم. البته روشن است که درک درست تقلید، بهترین روش برای پاسخگویی به شبهات نیز هست. بر این اساس هدف عمده این نوشتار تمرکز بر درک درست تقلید است و نه صرف مرتفع ساختن اشکالاتی که در این راستا مطرح شده است. اما پیش از هر چیزی شایسته است اشاره‌ای به برخی از ابعاد فایده و ثمره بحث داشته باشیم. شناخت اهمیت و جایگاه بحث تقلید به این مهم کمک می‌نماید. ...

در نوشتار «برترین و فروترین لبیک به آیه نَفْر» به تفصیل درباره آیه نفر سخن گفته شده است. بخشی از این نوشتار به بحث تقلید ارتباط دارد. توجه شما را به گزیده‌ای از آن بخش، جلب می‌کنیم. در آغاز نگاهی به خود آیه نفر می‌افکنیم. وَ ما کانَ الْمُؤْمِنُونَ لِینْفِرُوا کافَّةً فَلَوْ لا نَفَرَ مِنْ کلِّ فِرْقَةٍ مِنْهُمْ طائِفَةٌ لِیتَفَقَّهُوا فِی الدِّینِ وَ لِینْذِرُوا قَوْمَهُمْ إِذا رَجَعُوا إِلَیهِمْ لَعَلَّهُمْ یحْذَرُونَ (التوبه 122) و شدنی نیست که مؤمنان همگی (با هم) کوچ کنند. پس چرا از هر جمعیت (و طبقه‌ای) از مؤمنان، دسته‌ای (نمی‌ٔشتابند و) کوچ نمی‌کنند تا (اولا با دریافت دین) در دین آگاهی یابند و (ثانیا) قوم خود را –وقتی به سوی آنان بازگشتند- بیم دهند. باشد که آنان پرهیز کنند. آیه نفر به کمک روایات ذیل آن، مردم را به سه طبقه نافرین (کوچ کنندگان برای تفقه) و قاعدین (کسانی که کوچ نکرده‌اند ولی به انذار نافرین حذر می‌کنند) و اعرابی (بیگانگان از دین) تقسیم می‌کند. اعرابی یعنی همان بیگانگان از دین، خارج از بحث ماست. به تصریح قرآن، ویژگی نافرین، تفقه و سپس انذار است. ...

1) اهمیت دعا: أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ الدُّعَاءُ يَرُدُّ الْقَضَاءَ بَعْدَ مَا أُبْرِمَ إِبْرَاماً فَأَكْثِرْ مِنَ الدُّعَاءِ فَإِنَّهُ مِفْتَاحُ كُلِّ رَحْمَةٍ وَ نَجَاحُ كُلِّ حَاجَةٍ وَ لَا يُنَالُ مَا عِنْدَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَّا بِالدُّعَاءِ وَ إِنَّهُ لَيْسَ بَابٌ يُكْثَرُ قَرْعُهُ إِلَّا يُوشِكُ أَنْ يُفْتَحَ لِصَاحِبِهِ. امام صادق علیه السلام: دعا قضای الهی را برمی‌گرداند (حتی) بعد از این که قضای الهی کاملا محکم شده باشد پس فراوان دعا کن که دعا واقعا کلید هر رحمت و به دست آوردن هر حاجتی است آن چه نزد خداست جز با دعا به دست نمی‌آید و دری نیست که بسیار کوبیده شود مگر این که نزدیک باشد برای کوبنده آن گشوده گردد 2) پیش از گرفتاری بسیار دعا کنید (دعای بعد از گرفتاری سودی ندارد) عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ كَانَ جَدِّي يَقُولُ تَقَدَّمُوا فِي الدُّعَاءِ فَإِنَّ الْعَبْدَ إِذَا كَانَ دَعَّاءً فَنَزَلَ بِهِ الْبَلَاءُ فَدَعَا قِيلَ صَوْتٌ مَعْرُوفٌ وَ إِذَا لَمْ يَكُنْ دَعَّاءً فَنَزَلَ بِهِ بَلَاءٌ فَدَعَا قِيلَ أَيْنَ كُنْتَ قَبْلَ الْيَوْمِ. در دعا پیش بیفتید (قبل از گرفتار شدن دعا کنید) به راستی که بنده هنگامی که بسیار دعا کننده باشد پس به او بلایی نازل شود...

یکی از شاخه‌های «الفبای فقاهت»، بر پایی ساختمان علمی فقه است که ناظر به علوم حوزوی است.
حاصل کلی این گام برپایی ساختمان اندیشه و باور انسان، با دو رکن خرد و وحی است. اما حاصل خاص آن، تعریف «هویت طلبگی» و «جایگاه مرجعیت دینی» است.
با شناخت «هویت طلبگی» و «جایگاه مرجعیت دینی»، جایگاه اجتهاد در تخصص دینی نیز شناخته می‌شود و تفاوت میان روش اصولی و اخباری روشن می‌گردد…
ادامه و تکامل مباحث «شهر اندیشه»، به شناخت «هویت طلبگی» می‌انجامد.
بنا بر این سیر علمی «شهر اندیشه» در میز «من طلبه هستم» ادامه می‌یابد و به سرانجام می‌رسد…